Tuesday, May 6, 2008

ကေနဒါ နိုင္ငံအေႀကာင္း

ကေနဒါ နိုင္ငံအေႀကာင္း တေစ ့တေစာင္း....


ကေနဒါ နိုင္ငံသည္ ေျမာက္အေမရိကတိုက္၏ေျမာက္ပိုင္းတြင္တည္ရွိျပီး ၁၆ ရာစုနွစ္ေလာက္မွစ၍ျပင္သစ္လူမ်ိဳး
တို ့စတင္၀င္ေရာက္ခဲ ့သည္ ၊ မ်ားမႀကာမွီအဂၤလိပ္တို ့လည္း၀င္ေရာက္လာကာ ေဒသခံ အင္ဒီးယန္းလူမ်ိဳးတို ့ထံမွတ
ေျဖးေျဖးသိမ္းပိုက္နယ္ခ်ဲ ့ခဲ ့ႀကသည္။ ၁၈၆၇ နွစ္ခုနွစ္ေလာက္တြင္ အဂၤလိပ္သည္ ျပင္သစ္ကိုစစ္နိုင္ျပီး ကေနဒါ နိုင္
ငံအျဖစ္ အဂၤလန္မွစတင္တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ ့သည္။ စတင္ဖြဲစည္းတည္ေထာင္ကာစက ျပည္နယ္ႀကီး ၄ ခုသာရွိေသာ္
လည္း ယခုအခါတြင္ ျပည္နယ္ ၁၀ ခုနွင္ ့ေဒသ ၃ ခုရွိေလသည္။ ၄င္းတို ့မွာ Alberta , British Columbia ,Manitoba
,New Brunswick ,Newfoundland ,Nova Scotia ,Ontario ,Prince Edward Island ,Quebec , Saskatchewan
ျဖစ္ႀကျပီးေဒသႀကီးသံုးခုမွာ Northwest Territories ,Nunavut ,Yukon တို ့ျဖစ္ႀကသည္။

နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းခ်ဳပ္ ။ ကေနဒါနိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီ ၀ါဒကိုအထူး လက္ကုိင္ထားျပီးလြပ္လပ္စြာ ေတြးေခၚ ေရးသား
ေျပာဆို စည္းရံုး ခြင္ ့သည္ ေမြးရာပါလူ ့အခြင့္အေရးအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳသည္ ့နိုင္ငံျဖစ္သည္။ ဖက္ဒရယ္အစိုးရ ၊ ျပည္နယ္
အစိုးရ နွင္ ့ျမဴနီစပါယ္အစိုးရဟူ၍ သံုးဆင္ ့ရွိပါသည္၊ သို ့ေသာ္ ျဗိတိသ်ွေကာ္မင္း၀က္အတြင္းပါ၀င္ေနေသးသျဖင္ ့နိုင္ငံဦး
ေလွ်ာင္အျဖစ္ ျဗိတိသွ်ဘုရင္မႀကီး အက္လီဇဘက္ ၂ အား တင္ေျမွာက္ထားသည္၊ သူမကိုယ္စား ဘရင္ခံခ်ဳပ္ကို ၄ နွစ္တစ္
ႀကိမ္ေရြးခ်ယ္ခန္ ့ထားျပီး ျပည္နယ္တစ္ခုျခင္းစီတြင္လည္း လက္ေထာက္ဘုရင္ခံတဦးစီရွိႀကသည္ ။ ထိုဘုရင္ခံမ်ားအားလံုး
သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္မပါ၀င္ႀကပဲ အေဆာင္အေရာင္ အျဖစ္သာေဆာင္ရြက္ေလ ့ရွိႀကသည္။
လက္ရွိနိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွာ လစ္ဘရယ္ပါတီ ၊ ကေနဒီယန္အလိုင္းရင္ ့ပါတီ ၊ ပီစီပါတီ ၊ အင္ဒီပီပါတီ နွင္ ့ကီဘက္ကာ ပါတီ
တို ့ျဖစ္ႀကသည္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆင္ ့သံုးဆင္ ့အတြက္ ထိုပါတီမွ ကိုယ္စာလွယ္မ်ားကို ျပည္သူမ်ားက လွ်ိဳ၀ွက္မဲ စနစ္ျဖင္ ့
ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ႀကရသည္၊
ပညာေရး ။ ပညာကိုဦးစားေပးသည္ ့နိုင္ငံျဖစ္သည္ ့ေလွ်ာက္ မူလတန္းပညာကို ၄ နွစ္မွစတင္သင္ႀကာရကာ
အသက္ ၁၈ နွစ္ တြင္ အထက္တန္းပညာကို ၁၂ တန္းအထိ အခမဲ ့သင္ႀကားေပးသည္ ့အျပင္ အတန္းတစ္ခုစီတြင္လည္း
ေက်ာင္းသာ ၂၀ မွ ၂၅ ေယာက္ထက္ပိုထားေလ ့မရွိေပ။ ေကာလိပ္နွင္ ့တကၠသိုလ္ပညာေရးမ်ားတြင္ ေက်ာင္လခေပး
ရေသာ္လည္း ျပညာထူခြ်န္သူမ်ားသို ့စေကာလပ္ရွစ္မ်ား ေထာက္ပံကူညီမွူမ်ားရွိသည္ ့အျပင္၀င္ေငြနည္းသည္ ့မိသားစုျဖစ္
ပါက ေနထိုင္စားေသာက္ပညာသင္စရိတ္ ၏ ရာနံူးအမ်ားစုကို အစိုးရထ ံမွ ေငြခ်ီးရယူ၍ အဆင္ ့ျမင္ ့ပညာကို သင္နိုင္
ေသးသည္၊ အလုပ္လုပ္ေနသူမ်ားအတြက္ပါ အခ်ိန္ပိုင္းတက္နိုင္သည္ ့ေကာလိပ္ေက်ာင္းမ်ားလည္း ရွိပါသည္ ။

ွစီးပြားေရး။ ။ လြပ္လပ္ေသာေစ်းကြက္စီပြားေရးစနစ္ျဖစ္ျပီး လြပ္လပ္စြာေရာင္း၀ယ္ပိုင္ဆိုင္
ခြင္ ့ေပးထားပါသည္။ ကားျပင္ရံုမွအစ ေလယဥ္ပ်ံစက္ရႈံႀကီးမ်ားအထိပိုင္ဆိုင္တည္ေထာင္
လုပ္ကိုင္ႀကပါသည္နိုင္ငံသံုးေငြကိုလည္းအစိုးရကထိမ္းထားသျဖင္ ့ေငြစုျခင္း အေရာင္းအ၀ယ္
လုပ္ငန္းတို ့ကို ပါ စိတ္ခ်လက္ခ်လုပ္ကိုင္နုိင္သည္၊
ကေနဒီယန္ ေဒါလာ Canadian dollar (CAD) ကိုသံုးစြဲ ျပီး US ေဒါလာနွင္ ့တန္းတူတန္ဖိုး
ညီမွ်သည္( အႀကမ္းျဖင္း ) Trade organizations မ်ားမွာ NAFTA, OECD, WTO and others
Statistics တို ့ျဖစ္သည္. GDP မွာ (PPP) $1.274 trillion (2007 est.) (13th) ျဖစ္ျပ၊ီး
GDP growth မွာ 2.7% (2007 est.) ျဖစ္သည္ GDP per capita $38,200 (2007 est.)
GDP by sector agriculture (2.1%), industry (28.8%), services (69.1%) (2007 est.)
ေငြေႀကးေဖါင္းပြမႉ Inflation (CPI) 2.4% (2007 est.) ျဖစ္သည္ Population
below poverty line 10.8% (relative) (2005) / 4.9% (absolute) (2004)
Gini index 31.5% (2004) Labour force 17.9 million (2007 est.)
Labour force by occupation agriculture (2%), manufacturing (13%), construction (6%),
services (76%), other (3%) (2006) Unemployment 5.98% (2007 est.)
အဓီကလုပ္ငန္းႀကီးမ်ားမွာ transportation equipment, chemicals, processed and unprocessed
minerals, food products, wood and paper products, fish products, petroleum and natural gas
External Exports $440.1 billion (2007 est.) Export goods motor vehicles and parts,
industrial machinery, aircraft, telecommunications equipment, electronics, chemicals,
plastics, fertilizers, wood pulp, timber, crude petroleum, natural gas, electricity, aluminum
Main export partners U.S. 81.6%, UK 2.3%, Japan 2.1% (2006) Imports $394.4 billion (2007 est.)
Import goods machinery and equipment, motor vehicles and parts, electronics, crude oil,
chemicals, electricity, durable consumer goods .Main import partners U.S. 54.9%,
People's Republic of China 8.7%, Mexico 4% (2006) Gross External Debt $758.6 billion (2007 est.)
Public finances Public debt $467.3 billion CAD (Federal, 2007) Revenues $565.8 billion
Expenses $551.2 billion (2007 est.) Economic aid $3.9 billion (donor) (2007) အႀကမ္းျဖင္းတင္
ျပထားျခင္းျဖစ္သည္..အေသးစိပ္ တစ္ခုျခင္း ေလ့လာနိုင္ရန္ လင္ ့မ်ား တင္ျပေပးပါမည္.. ကက္စီနိုကစားရွံ
ႀကီးမ်ား၊ ျမင္း ေလာင္းပြဲ မ်ား ကို လည္းဖြင္ ့ထားေပးသည္..( အေပ်ာ္အေတြ ့အႀကံဳ အတြက္သာေကာင္းပါသည္)



ဖြဲ ့စဥ္းပံု ဥပေဒ ။ ။

အက်ဥ္းခ်ဳပ္သာတင္ျပထားျခင္းျဖစ္ျပီးအေသးစိတ္ကိုတိုက္ရိုက္ေလ ့လာနိုင္ရန္ သက္ဆိုင္ရာ တရား၀င္ ၀က္ဆိုက္မ်ားကိုလည္းေဖၚျပေပးပါမည္။ ။

ဆက္လက္ ေရးသားတင္ျပပါမည္.....

No comments: